پدیده‌ای خاموش اما رو به گسترش در مدارس ایران در حال شکل‌گیری است؛ دانش‌آموزانی که پول توجیبی خود را نه برای خرید کتاب یا شرکت در فعالیت‌های ورزشی، بلکه در سایت‌های شرط‌بندی فوتبال خرج می‌کنند. این رفتار در نگاه نخست شاید تنها یک سرگرمی ساده به نظر برسد، اما در واقع نشانه‌ای از تغییر بنیادین در الگوی زیست نوجوانان است؛ تغییری که پیامدهای روانی، اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای به همراه دارد. در گذشته، نهایت تخلف دانش‌آموزی تقلب در امتحان یا خوردن خوراکی در کلاس بود، اما امروز گوشی‌های هوشمند زیر نیمکت‌ها به بازاری پنهان تبدیل شده‌اند که نوجوانان را به قمار دیجیتال می‌کشاند. این تغییر نه تنها نشان‌دهنده تحول در سبک زندگی نسل جدید است، بلکه بیانگر ورود آنان به عرصه‌ای است که حتی بزرگسالان نیز در مدیریت آن با دشواری روبه‌رو هستند.
نوجوانانی که هنوز معنای سختی پول درآوردن را درک نکرده‌اند، پول‌های خرد هفتگی خود را بر سر تعداد کرنرها، کارت‌های زرد یا نتیجه بازی‌های پرهیجان خرج می‌کنند. این پول‌ها در مجموع سرمایه‌ای قابل توجه هستند که به جای رشد آموزشی و فرهنگی، در چرخه قمار دیجیتال نابود می‌شوند. هیجان کاذب ناشی از ترشح دوپامین در مغز نابالغ آنان همانند مخدری رفتاری عمل می‌کند و ذهن‌های ناپخته را به دام الگوریتم‌هایی می‌اندازد که دقیقاً برای بلعیدن همین پول‌های خرد طراحی شده‌اند. این الگوریتم‌ها با ایجاد وابستگی رفتاری، نوجوانان را در چرخه‌ای گرفتار می‌کنند که خروج از آن دشوار است و به تدریج توانایی تصمیم‌گیری منطقی و کنترل هیجان را از آنان می‌گیرد.
پیامدهای این روند تنها به باخت مالی محدود نمی‌شود. مهم‌تر از آن، از دست رفتن معصومیت و سلامت روان نوجوانان است. دانش‌آموزی که باید دغدغه‌اش درس و ورزش باشد، اکنون با اضطراب مزمن زندگی می‌کند؛ شب‌ها با استرس می‌خوابد و صبح‌ها با نگرانی از نتیجه مسابقه بیدار می‌شود. این وضعیت زمینه‌ساز افت تحصیلی، کاهش تمرکز، افزایش پرخاشگری و حتی بروز افسردگی است. نوجوانی که باید در مسیر یادگیری مهارت‌های اجتماعی و علمی حرکت کند، به جای آن درگیر چرخه‌ای می‌شود که او را از مسیر طبیعی رشد منحرف می‌سازد.
جامعه امروز ایران در حال پرورش نسلی است که به جای تلاش و پشتکار، به شانس و قمار دل می‌بندد. این تغییر نگرش، بزرگ‌ترین قمار ماست؛ قماری که با سکوت و بی‌توجهی، آینده آنان را در معرض خطر قرار می‌دهد. خانواده‌ها، مدارس، رسانه‌ها و نهادهای قانون‌گذار همگی در برابر این تهدید مسئول‌اند. اگر این روند مهار نشود، پیامدهای آن فراتر از مدارس خواهد رفت و به بنیان‌های اجتماعی و اقتصادی کشور آسیب خواهد زد. نوجوانانی که امروز پول توجیبی خود را در سایت‌های شرط‌بندی از دست می‌دهند، فردا ممکن است در تصمیم‌های بزرگ زندگی نیز به جای عقل و مهارت، به شانس و قمار تکیه کنند.
برای مقابله با این پدیده، نیازمند اقداماتی چندجانبه هستیم. آموزش و آگاهی‌بخشی در مدارس و خانواده‌ها درباره خطرات شرط‌بندی و اعتیاد رفتاری باید جدی گرفته شود. نظارت و قانون‌گذاری بر فضای مجازی و سایت‌های شرط‌بندی که به‌طور غیرقانونی فعالیت می‌کنند، باید تقویت شود. ایجاد جایگزین‌های سالم برای هیجان و سرگرمی نوجوانان، از جمله توسعه ورزش‌های مدرسه‌ای و فعالیت‌های فرهنگی، می‌تواند آنان را از مسیر قمار دیجیتال دور کند. همچنین تقویت ارتباط خانواده و مدرسه برای شناسایی زودهنگام نشانه‌های اضطراب و وابستگی رفتاری در دانش‌آموزان ضروری است.
در نهایت، آینده ایران وابسته به آن است که نسل جوان را از دام شرط‌بندی و قمار دیجیتال نجات دهیم و مسیر آنان را به سوی تلاش، مهارت و امید واقعی هدایت کنیم. بی‌توجهی به این تهدید همانند قماری بزرگ است که جامعه بر سر آینده خود انجام می‌دهد؛ قماری که اگر ادامه یابد، نه تنها سلامت روان نوجوانان، بلکه بنیان‌های اجتماعی و اقتصادی کشور را نیز در معرض فروپاشی قرار خواهد داد.
